چطور مخترع بشیم؟! ثبت اختراع در سه سوت

 به نام خدا

این یادداشت را بر اساس اطلاعات شخصی و تجربه ثبت چند اختراع می‌نویسم، بنابراین جزئیات دقیق حقوقی را باید از وکیل پرسید، ولی  فکر می کنم ضروری است تا  تجربیاتم را با یک نقشه راه کوتاه برای کسانی که علاقمند به ثبت اختراع هستند ترسیم کنم .

قبل از آن چند نکته:

1- اگر با این روش موفق به ثبت اختراع شدید لطفاً به چند نفر دیگر هم آموزش دهید.

2- اختراع به نظر بنده کاربرد علم است و یک ابزار تجاری محسوب می‌شود، لذا با دید تجاری کردن محصول یا فرآیند آن را ثبت کنید. 

3-خیل مخترعین و مکتشفین، از اولین نفری که پیاز  را کشف کرد تا دانشمندی که امسال نوبل فیزیک گرفت مبین این حقیقت است که به اندازه‌ی عمر بشریت، آدم‌های مبتکر و خلاق وجود داشته و دارد، پس لطفاً متواضع باشید.

4- مثال هایی که میزنم کاملاً علمی و جنبه طنز ندارند (حداقل تا حد زیادی).

5- مراحل به طور کاملا خلاصه بیان شده‌اند و لاجرم ممکن از بخش‌هایی از قلم افتاده باشد که اگر عمری باقی بود به مرور تکمیل خواهم کرد.

این چهار مرحله از مراحل کلی ثبت اختراع هستند که بخش توصیف را کمی بیشتر توضیح می‌دهم و برای سه تای دیگر به یک خط بسنده می‌کنم اگر فرصتی شد تکمیل‌تر توضیح خواهم داد.

1. توصیف

2. نقشه و فرآیند

3.ادعا

4. داوری 

خوب حالا برویم برای قدم اول:

1- نوشتن حدود و توصیف طرح برای خودمان:

مثلا من ایده ای دارم در خصوص آب کردن یخ های جاده با یک نوع کریستال با فرمول خاص که بعد از باز شدن یخ به آسفالت آسیبی نمی‌زند و اثری روی سطح باقی نمی‌گذارد.

برای توصیف این طرح می نویسم که هر سال در فصل زمستان و پاییز در مناطق کوهستانی و سردسیر مشکل یخ زدن خیابان ها و معبر ها وجود دارد، یخ زدن خیابان موجب لیز خوردن خودروها، عدم تعادل آن ها ، عدم عملکرد صحیح ترمزها ، مسدود شدن جاده و ایجاد ضرر و زیان های بسیار مالی برای شهروندان خواهد شد.

از اهمیت جاده ها هم نیازی به توضیح آنچنانی نیست که همه می دانند باعث رونق اقتصادی و افزایش رفاه و ... خلایق می شود.

وقتی حسابی از مشکل پیش آمده ذکر مصیبت کردیم  حالا راهکارهایی که وجود دارد را بررسی می کنیم:

برای جلوگیری از یخ زدن سطح جاده روش های مختلفی وجود دارد از جمله روش های مکانیکی ، شیمیایی و الکترونیکی که روش مکانیکی استخدام چند نفر با کاردک در وسط اتوبان برای خراشیدن سطح جاده است، روش الکترونیکی استفاده از نور لیزر یا امواج فراصوت و یا تغییر فاصله خورشید با جاده مد نظر است و روش شیمیایی که ظاهراً کاربردی تر به نظر می رسد در حال حاضر ترکیب نمک و شن و ریختن آن روی سطح آسفالت می باشد.

در مرحله ی فوق راهکارهایی که نوابغ پیش از ما برای حل مشکل پیشنهاد داده اند را بررسی می کنیم و در ادامه معایب آن را به صورت دقیق درج میکنیم:

 در روش الکترونیکی امکان استفاده از هیتر در زیر آسفالت به دلیل امکان گرم شدن بیش از حد کره زمین وجود ندارد.

در روش مکانیکی احتمال خسته شدن و یا سرماخوردگی کارگر وجود دارد.

در مرحله بعد پیشنهاد خود را توصیف می کنیم مثلا:

اختراع بنده یک کریستال است با ساختار ذرات ساکارز(C₁₂H₂₂O₁₁) می باشند که با قراردادن ساکارز در یک ترکیب حاصل از بویلینگ H₂O  در دمای 374/15 کلوین و ترکیب آن با نخ  به وجود می آید.

در اینجا باید شرح دقیقی از ابعاد اختراع و تفاوت آن با روش های قبل هم مطرح کنید، برای راحت شدن کار اول می توانید مزایای اختراع را به صورت فهرست وار بنویسید:

مثلا مزایای اختراع من:

1. باعث افزایش قند خون راننده و کارگر یخ شکن می‌گردد.

2.  این محصول برای درمان سرماخوردگی   موثر است.

3. درمان دلدرد 

4. درمان برون روی.

5. جلوگیری از افت عملکرد کارگر کاردک به دست.

و....

نکته: در بیان مزایا سنگ تمام بگذارید ولی زیاد هم غلو نکنید.

مرحله آخر مربوط به توصیف نوشتن دقیق مراحل تولید(فرمولاسیون و فرایند) حداقل یک روش برای انجام کار با محصول است و این قسمت تمام می‌شود.

2- نقشه و فرآیندها

در بخش دوم باید نقشه یا فرآیندهای تولید را بدون هیچ توضیحی درج کنید و شماره گذاری کنید و در بخش قبل (توصیف) اگر لازم شد توضیح بدهیم.

از نرم افزارهای سالیدورک برای ترسیم نقشه های مکانیکی  ومایکروسافت ویزیو برای ترسیم فرآیند ها می توان استفاده کرد.

3- ادعا

بخش سوم ادعا: این بخش به نظر من مهمترین بار حقوقی اختراع را داراست چون که مرزهای اختراع شما را مشخص می کند و بعدا در دعواها این ادعاها جنبه‌ی مهمتری دارند.

مثلا: ادعا یک- این یک کریستال است که با ترکیب با آب جوش می‌تواند راندمان کارگر یخ شکن را افزایش دهد.

4-داوری

بخش چهارم داوری:

قبل از ثبت اختراع و دریافت گواهی باید اختراع شما از ‌جنبه‌های نوآوری و صنعتی بودن مورد تایید یک مرکز پژوهشی معتبر قرار بگیرد.

سریع و کاربردی:

 - یک سر به سایت اداره مالکیت معنوی بزنید اختراعات مشابه با ایده خودتان را پیدا کنید و با بررسی نحوه ی نگارش آن‌ها حدود کار دستتان می‌آیند.

- ثبت اختراع در ایران هم از قواعد استاندارد پیروی می‌کند، لذا با همین فرمان می‌توانید اختراعات بین المللی هم ثبت کنید.